Opis pracy
Hipoteka umożliwia wierzycielowi uzyskanie należnych mu pieniędzy z sumy otrzymanej ze sprzedaży przez komornika nieruchomości obciążonej hipoteką (lub niektórych praw, na przykład własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu czy użytkowania wieczystego gruntu) – wówczas, gdy dłużnik sam nie płaci. W celu zabezpieczenia istniejącej wierzytelności pieniężnej (uprawnienia do żądania zapłaty) wynikającej z określonego stosunku prawnego, dłużnik lub inna osoba może ustanowić na nieruchomości (w tym także na lokalu), własnościowym spółdzielczym prawie do lokalu czy prawie użytkowania wieczystego gruntu hipotekę na rzecz wierzyciela. Określa przy tym kwotowo górną granicę odpowiedzialności, to znaczy sumę, jaką przekaże wierzycielowi komornik w przypadku egzekucyjnej sprzedaży.
Najczęściej mamy do czynienia z hipoteką, którą ustanawia właściciel będący jednocześnie dłużnikiem osobistym na rzecz wierzyciela (np. banku). Dopuszczalne jest także ustanowienie hipoteki na nieruchomości bądź prawie przez właściciela, który nie jest dłużnikiem osobistym wierzyciela (np. banku). W ten sposób właściciel nieruchomości stanie się dłużnikiem rzeczowym.
Hipoteka stanowi najbezpieczniejsze i najczęściej stosowane zabezpieczenie jednej lub kilku wierzytelności. W przypadku banku może to być np. kredyt, odsetki i wszelkie koszty związane z wyegzekwowaniem należności. W razie niespełniania świadczenia przez dłużnika osobistego, wierzyciel może dochodzić zaspokojenia z nieruchomości obciążonych hipoteką. Hipoteka powstaje z chwilą wpisu do księgi wieczystej prowadzonej dla nieruchomości obciążonej.
Głównym celem niniejszego opracowania jest charakterystyka hipoteki. Praca składa się z pięciu rozdziałów poprzedzonych wstępem i podsumowanych w ramach zakończenia. Treścią rozdziału pierwszego jest pojęcie nieruchomości oraz hipoteki oraz ich podstawowych cech. W rozdziale tym omówiono przedmiot obciążenia hipoteką oraz konstrukcję hipoteki. Rozdział drugi charakteryzuje ustanowienie hipoteki umownej. W rozdziale tym przedstawiono następujące zagadnienia: umowę o ustanowienie hipoteki, wpis hipoteki do księgi wieczystej, roszczenie o ustanowienie hipoteki oraz ustanowienie hipoteki zabezpieczającej wierzytelność banku. W rozdziale trzecim dokonano charakterystyki hipoteki łącznej. Omówiono przedmiot i cechy hipoteki łącznej oraz powstanie hipoteki łącznej. Rozdział czwarty charakteryzuje hipotekę przymusową. W rozdziale tym przedstawiono: ogólną charakterystykę hipoteki przymusowej, tytuły wykonawcze stwierdzające wierzytelność oraz omówiono hipotekę przymusową zabezpieczającą zobowiązania podatkowe i inne należności. Ostatni rozdział omawia wygaśnięcie hipoteki.